14/4/1944
Γράφει ο Στέλιος Μερμιγκης
Το 2017 ήταν η πρώτη χρονιά που η μεγάλη Παρασκευή συνενέπεσε ημερολογιακά με την Mεγάλη Παρασκευή της 14 Απρίλη του 1944 την ημέρα δηλαδή εκείνη όπου κρεμάστηκαν οι τρεις κουμουνιστές Αναστασιάδης, Σούλος, Σαλάκος, στην κεντρική πλατεία της πόλης του Αγρινίου και εκτελέστηκαν 117, συντοπίτες μας και όχι μόνο, στον χώρο της Αγίας Τριάδας, ως αντίποινα σε σαμποτάζ των ανταρτών του ΕΛΑΣ.
Με αφορμή αυτό το γεγονός εκείνη την χρονιά εκδώσαμε σαν δημοτική παράταξη ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ ένα ημερολόγιο που είχε ένα εκτενές ιστορικό αφιέρωμα στην κατοχική περίοδο της πόλης μας. Αυτό που μας έκανε εντύπωση είναι η άγνοια των περισσοτέρων για το ποιος κρέμασε και εκτέλεσε τους κουμουνιστές και άλλους πατριώτες την ημέρα εκείνη. Οι περισσότεροι πίστευαν ότι το έκαναν οι Γερμανοί κατακτητές και όχι Έλληνες που συγκρότησαν το τάγμα ασφάλειας της πόλης μας. Ήταν μάλιστα και αρκετά δύσπιστοι λέγοντας πως είναι δυνατόν Έλληνες, και μάλιστα κάποιοι Αγρινιώτες, να έκαναν αυτήν την πράξη. Δυστυχώς όμως έγινε. Μάλιστα σε εκείνο το τάγμα Ασφαλείας, εκτός από όσους Αγρινιώτες επιστρατεύτηκαν αναγκαστικά και επέλεξαν να υπακούσουν στην εντολή της επιστράτευσης, αντί να καταφύγουν στην ελεύθερη Ελλάδα των βουνών και να καταταχθούν στον ΕΛΑΣ ή και στον ΕΔΕΣ, υπήρξαν και κάποιοι επώνυμοι της «καλής κοινωνίας» της πόλης που οικειοθελώς παρείχαν τις υπηρεσίες τους ως «οι άνθρωποι με την κουκούλα» στο Α2 του Τολιόπουλου και στον Κωσταρά της χωροφυλακής. Ίσως αυτό να είναι και μια εξήγηση γιατί τόσα χρόνια μια τόσο μαύρη σελίδα της ιστορίας μας προσπάθησε από τους κρατούντες να μείνει στο περιθώριο.
Έτσι μετά το πρώτο μνημόσυνο που έγινε το 1945 χρειάστηκαν να περάσουν κοντά 20 χρόνια για να γίνει το επόμενο, και άλλα τόσα για να καθιερωθούν τα μνημόσυνα στη πόλη μας. Όμως πέρα τούτων ουδέν.
Θα χρειαστεί ίσως, να περάσουν άλλα τόσα για να αρχίσει πάλι να γίνεται κάτι πέρα από τα καθιερωμένα.
Η έκθεση που έστησε ο Θανάσης Βαλαώρας στον αυλειο χώρο των αποθηκών Παπαστράτου το 2017, όπου με τις ξεναγήσεις του έδωσε μια άλλη διάσταση στο γεγονός αυτό, καθώς και το θεατρικό δρώμενο του Λεωνίδα Φραγκούλη της επόμενης χρονιάς, σε παραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ, που δόθηκε πριν το χάραμα στην κεντρική πλατεία της πόλης, τιμώντας την Κατίνα Χατζάρα, την μοναδική γυναίκα που εκτελέστηκε τότε, με εκατοντάδες θεατές που αψήφησαν το ακατάλληλο της ώρας, ήταν οι μέχρι τώρα διαφορετικές πινελιές που έσπασαν την καθιερωμένη επίσημη αντιμετώπιση ή πολύ περισσότερο τη σιωπή.
Η μεγάλη αποδοχή από τον κόσμο και των δυο αυτών εκδηλώσεων δείχνει την αδήριτη ανάγκη για διατήρηση της ιστορικής μας μνήμης. Μια μνήμη που θα μας θυμίζει διαρκώς το χρέος μας απέναντι στο ναζισμό και φασισμό αλλά και σε κάθε άλλη βαρβαρότητα, το χρέος μας για λαϊκή κυριαρχία και πραγματική δημοκρατία.
Το 2017 ήταν η πρώτη χρονιά που η μεγάλη Παρασκευή συνενέπεσε ημερολογιακά με την Mεγάλη Παρασκευή της 14 Απρίλη του 1944 την ημέρα δηλαδή εκείνη όπου κρεμάστηκαν οι τρεις κουμουνιστές Αναστασιάδης, Σούλος, Σαλάκος, στην κεντρική πλατεία της πόλης του Αγρινίου και εκτελέστηκαν 117, συντοπίτες μας και όχι μόνο, στον χώρο της Αγίας Τριάδας, ως αντίποινα σε σαμποτάζ των ανταρτών του ΕΛΑΣ.
Με αφορμή αυτό το γεγονός εκείνη την χρονιά εκδώσαμε σαν δημοτική παράταξη ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ ένα ημερολόγιο που είχε ένα εκτενές ιστορικό αφιέρωμα στην κατοχική περίοδο της πόλης μας. Αυτό που μας έκανε εντύπωση είναι η άγνοια των περισσοτέρων για το ποιος κρέμασε και εκτέλεσε τους κουμουνιστές και άλλους πατριώτες την ημέρα εκείνη. Οι περισσότεροι πίστευαν ότι το έκαναν οι Γερμανοί κατακτητές και όχι Έλληνες που συγκρότησαν το τάγμα ασφάλειας της πόλης μας. Ήταν μάλιστα και αρκετά δύσπιστοι λέγοντας πως είναι δυνατόν Έλληνες, και μάλιστα κάποιοι Αγρινιώτες, να έκαναν αυτήν την πράξη. Δυστυχώς όμως έγινε. Μάλιστα σε εκείνο το τάγμα Ασφαλείας, εκτός από όσους Αγρινιώτες επιστρατεύτηκαν αναγκαστικά και επέλεξαν να υπακούσουν στην εντολή της επιστράτευσης, αντί να καταφύγουν στην ελεύθερη Ελλάδα των βουνών και να καταταχθούν στον ΕΛΑΣ ή και στον ΕΔΕΣ, υπήρξαν και κάποιοι επώνυμοι της «καλής κοινωνίας» της πόλης που οικειοθελώς παρείχαν τις υπηρεσίες τους ως «οι άνθρωποι με την κουκούλα» στο Α2 του Τολιόπουλου και στον Κωσταρά της χωροφυλακής. Ίσως αυτό να είναι και μια εξήγηση γιατί τόσα χρόνια μια τόσο μαύρη σελίδα της ιστορίας μας προσπάθησε από τους κρατούντες να μείνει στο περιθώριο.
Έτσι μετά το πρώτο μνημόσυνο που έγινε το 1945 χρειάστηκαν να περάσουν κοντά 20 χρόνια για να γίνει το επόμενο, και άλλα τόσα για να καθιερωθούν τα μνημόσυνα στη πόλη μας. Όμως πέρα τούτων ουδέν.
Θα χρειαστεί ίσως, να περάσουν άλλα τόσα για να αρχίσει πάλι να γίνεται κάτι πέρα από τα καθιερωμένα.
Η έκθεση που έστησε ο Θανάσης Βαλαώρας στον αυλειο χώρο των αποθηκών Παπαστράτου το 2017, όπου με τις ξεναγήσεις του έδωσε μια άλλη διάσταση στο γεγονός αυτό, καθώς και το θεατρικό δρώμενο του Λεωνίδα Φραγκούλη της επόμενης χρονιάς, σε παραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ, που δόθηκε πριν το χάραμα στην κεντρική πλατεία της πόλης, τιμώντας την Κατίνα Χατζάρα, την μοναδική γυναίκα που εκτελέστηκε τότε, με εκατοντάδες θεατές που αψήφησαν το ακατάλληλο της ώρας, ήταν οι μέχρι τώρα διαφορετικές πινελιές που έσπασαν την καθιερωμένη επίσημη αντιμετώπιση ή πολύ περισσότερο τη σιωπή.
Η μεγάλη αποδοχή από τον κόσμο και των δυο αυτών εκδηλώσεων δείχνει την αδήριτη ανάγκη για διατήρηση της ιστορικής μας μνήμης. Μια μνήμη που θα μας θυμίζει διαρκώς το χρέος μας απέναντι στο ναζισμό και φασισμό αλλά και σε κάθε άλλη βαρβαρότητα, το χρέος μας για λαϊκή κυριαρχία και πραγματική δημοκρατία.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου