Το δικό μας ΟΧΙ στην αντλησιοταμίευση

Του Λευτέρη Τηλιγάδα

Το δικό μας ΟΧΙ στην αντλησιοταμίευση

Είναι ΝΑΙ στις ενεργειακές κοινότητες της αυτοδιοίκησης

και των κινημάτων, που στοχεύουν στην ικανοποίηση των αναγκών μας

Σε αναμονή των επιστημονικών συμπερασμάτων, με βάση τα οποία η τοπική αυτοδιοίκηση του Αγρινίου συμφώνησε να πράξει τα ανάλογα και μετά την ηχηρή -σε επίπεδο συνεδρίασης δημοτικού συμβουλίου- πολιτική εναντίωση όλων των παρατάξεων στην αντλησιοταμίευση από τη λίμνη Τριχωνίδα, ας δούμε μερικά στοιχεία που την αφορούν.

Δυστυχώς το δημοτικό συμβούλιο Αγρινίου δεν έχει τη θεσμική εκείνη δύναμη να αποφασίσει για το αν η ενέργεια είναι εμπόρευμα ή αγαθό. Γι’ αυτά αποφασίζουν οι πλειοψηφίες των εκπροσώπων μας στο κοινοβούλιο. Αν για όλους εμάς (πολίτες, δημοτικούς συμβούλους, επικεφαλής παρατάξεων και δημοτικές αρχές) η ενέργεια είναι αγαθό και όχι εμπόρευμα, θα φανεί από τις πολιτικές επιλογές όλων μας στις επόμενες εθνικές εκλογές και στην πλειοψηφία της επόμενης κοινοβουλευτικής περιόδου. Μέχρι τότε, όλοι όσοι θεωρούμε ότι η ενέργεια είναι αγαθό, οφείλουμε να σταθούμε απέναντι σε αυτούς τους σχεδιασμούς με τους οποίους δεν συμφωνούμε και να αγωνιστούμε, όχι μόνο για το μερικό μιας επένδυσης, αλλά και για όσα περιλαμβάνει το σύνολο του «Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα» (ΕΣΕΚ), που αποφάσισε και υλοποιεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Γιατί ο αγώνας μας αν γίνει μόνο για το μερικό και όχι για το όλο, η όποια νίκη μας δεν θα είναι μόνο μικρή αλλά και στιγμιαία.

Ας ξεκινήσουμε όμως με τα επιστημονικά. Κατά την εκτίμηση μας βέβαια, καθόλου χρήσιμα δεν μας είναι αυτά τα στοιχεία για τη στάση που οφείλουμε να κρατήσουμε στο συγκεκριμένο ζήτημα, αφού η όποια αντίθεση μας σε μια τέτοια επένδυση θα οφείλει να εκπορεύεται από τη γενικότερη αντίληψη που έχουμε διαμορφώσει για τον βίαιο και καταστρεπτικό τρόπο με τον οποίο οικοδομείται, η παραγωγή και η διάθεση της ενέργειας στη χώρα.

Τι να σου κάνει άλλωστε και η επιστήμη; Η επιστήμη το μόνο που μπορεί να κάνει, είναι να τεκμηριώσει το «δια ταύτα» του παραγγελιοδόχου της. Αν εμείς δεν αποφασίσουμε για τη ζωή μας, τότε, όποιος κι αν αποφασίσει για μας, τη δική του απόφαση θα υπηρετήσουμε.

Εν πάση περιπτώσει…. Ας ξεκινήσουμε με την επιστήμη.

Τι είναι η αντλησιοταμίευση

Η αντλησιοταμίευση λοιπόν, σύμφωνα με την επιστήμη, αποτελεί μέθοδο αποθήκευσης των Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΗΕ)[1] Λειτουργεί με άντληση νερού από έναν χαμηλότερο ταμιευτήρα σε έναν υψηλότερο ταμιευτήρα κατά τις ώρες χαμηλής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και επαναφορά του νερού μέσω τουρμπινών στον χαμηλότερο ταμιευτήρα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις ώρες υψηλής ζήτησης. Η τεχνολογία εφαρμόστηκε αρχικά στη Ζυρίχη της Ελβετίας στις αρχές της δεκαετίας του 1890, όταν ένας τοπικός ποταμός συνδεόταν υδραυλικά με μια κοντινή λίμνη μέσω μιας μικρής μονάδας αντλησιοταμίευσης. Τα έργα αντλησιοταμίευσης έχουν παράσχει εμπορικές δυνατότητες αποθήκευσης ενέργειας και πλεονεκτήματα σταθεροποίησης του δικτύου από τη δεκαετία του 1920.

Όμως η διαδικασία μετατροπής της ενέργειας σε υδραυλική μέσω της άντλησης και στη συνέχεια η εκ νέου μετατροπή της σε ηλεκτρική μέσω των υδροστροβίλων συνοδεύεται από σημαντικές απώλειες ενέργειας, οι οποίες κυμαίνονται από 20% έως 35% (ανάλογα με το μέγεθος της μονάδας, την επιλογή του εξοπλισμού της κ.α.)

Οι απώλειες γενικά διακρίνονται σε: υδραυλικές, μηχανικές και ηλεκτρικές. Οι πρώτες εξαρτώνται κυρίως από τη διάμετρο του αγωγού και το μήκος του, οι δεύτερες από τον τύπο και το μέγεθος του εξοπλισμού και οι τρίτες εντοπίζονται στον κινητήρα, στη γεννήτρια, στο μετασχηματιστή του συγκροτήματος

Βασικά πλεονεκτήματαΜε αντλιοσιοταμίευση παρέχεται η δυνατότητα αποθήκευσης πολύ μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας συγκριτικά με άλλους τρόπους αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.

Κατασκευάζονται ευέλικτες μονάδες στην εκκίνηση και τον τερματισμό τους με γρήγορη απόκριση και ικανότητα να παρακολουθούν τις μεταβολές του φορτίου, ομαλές ή απότομες, και να καλύπτουν τις αιχμές του ηλεκτρικού συστήματος, με μεγάλη διάρκεια ζωής (>50 έτη) και θεωρητικά άπειρο αριθμό κύκλων λειτουργίας, με μεγάλη ισχύς και ενέργεια (> GW, > 6 h), και με πολύ ώριμη τεχνολογία.

Τα σημαντικότερα μειονεκτήματαΥπόκεινται σε γεωγραφικούς, γεωλογικούς και περιβαλλοντικούς περιορισμούς που σχετίζονται με τη σχεδίαση των ταμιευτήρων, παρουσιάζουν δυσκολία εύρεσης τοπογραφικά κατάλληλων περιοχών, οι οποίες να έχουν επαρκή χωρητικότητα νερού και κατάλληλη υψομετρική διαφορά, έχουν υψηλό κόστος επένδυσης και μεγάλους χρόνους υλοποίησης (για αδειοδότηση και κατασκευή).

Αυτά λέει γενικά και συνοπτικά η επιστήμη για την αντλησιοταμίευση.

Το όχι των «δικών μας» επιστημόνων λοιπόν, θα εστιαστεί, υποθέτουμε, στο γεγονός ότι η λίμνη Τριχωνίδα είναι περιοχή «natura» και με μια σημαντική και καθόλου ατεκμηρίωτη νομική επιχειρηματολογία μάλιστα, θα επιδιωχθεί το σταμάτημα της επένδυσης.

Από την άλλη πλευρά οι επιστήμονες του ομίλου που έχει σχεδιάσει και θέλει να υλοποιήσει το έργο, με μια διαφορετική σημαντική και καθόλου ατεκμηρίωτη νομική επιχειρηματολογία επίσης, θα επιχειρήσουν να αντικρούσουν τα επιχειρήματα στο δικαστήριο (αν αποφασίσουμε φυσικά να φτάσουμε ως εκεί) το οποίο και θα αποφασίσει, αν θα γίνει το έργο ή όχι.

Το δικό μας ΟΧΙ στην αντλησιοταμίευση,

Όμως το δικό μας ΟΧΙ στην αντλησιοταμίευση, όπως γράψαμε και παραπάνω, δεν είναι ούτε νομικό ούτε επιστημονικό. Είναι πολιτικό. Έχει να κάνει με τον τρόπο που η σημερινή κυβέρνηση αποφάσισε να παράγεται, να κοστολογείται και να διανέμεται η ενέργεια στη χώρα.

Αρχικά δεν ξεχνάμε ότι η κλιματική κρίση είναι παρούσα και όλα τα κράτη πρέπει να επιλέξουν και να εφαρμόσουν πολιτικές για την αναστροφή της. Είναι άλλο όμως αυτό κι άλλο είναι να παραδοθούν οι καταναλωτές ενέργειας όλων των χωρών στα χέρια ελαχίστων σε αριθμό οικονομικών παραγόντων που σχεδιάζουν την παραγωγή της ενέργειας για να κερδοσκοπούν με κάθε τρόπο και μέσο.

Να σημειώσουμε εδώ ότι:

Στην ελληνική αγορά, που η κατανάλωση δεν ξεπερνάει τα 10 GW το καλοκαίρι και το χειμώνα είναι κοντά στα 5 GW, έχουν εξηλεκτριστεί 12 GW! από ΑΠΕ, έχουν δοθεί όροι σύνδεσης σε 16 GW!, και σε αναμονή βρίσκονται τουλάχιστον ακόμα 80 GW! που θέλουν να συνδεθούν στο σύστημα.[2] Χρειαζόμαστε δηλαδή 10GW στην κορύφωση της κατανάλωσης και ήδη έχουμε δυνατότητα σύνδεσης μαζί με την αναμονή για 108GW. Αν σε αυτή την ισχύ προσθέσουμε και την ισχύ των θερμικών (λιγνίτης και φυσικό αέριο), των πετρελαϊκών και των μεγάλων υδροηλεκτρικών που λειτουργούν από τη ΔΕΗ, συνολικής ισχύος 13 περίπου GW, τότε εύκολα μπορεί να διανοηθεί κανείς το πόσο στρεβλή είναι αυτή η πραγματικότητα που ζούμε ως καταναλωτές σε αυτή τη χώρα. Μόνο στον αποκαλούμενο νότιο-βαλκανικό καπιταλισμό συμβαίνουν αυτά: και πλεόνασμα σε παραγόμενο προϊόν να υπάρχει και απλησίαστο ως προς την τιμή του να είναι!

Σύμφωνα με το «Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα» (ΕΣΕΚ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η διείσδυση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή θα ενισχυθεί στο 87% το 2030. Για την επίτευξη αυτού του ποσοστού, θα πρέπει έως το τέλος της 10ετίας να βρίσκονται σε λειτουργία έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 27 GW, από τα οποία 13 GW θα είναι φωτοβολταϊκά, 9 GW χερσαία αιολικά, 1,95 GW υπεράκτια αιολικά και 3,1 GW υδροηλεκτρικά.[3]

Το νέο ΕΣΕΚ που σύντομα θα κατατεθεί στις Βρυξέλλες, περιλαμβάνει σχεδιασμούς για συνεχή αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα και για μείωση της συμμετοχής του φυσικού αερίου.

Σήμερα για να καλυφθεί η χώρα ενεργειακά, δηλαδή τα 10 GW το καλοκαίρι και τα 5 GW το χειμώνα, καταναλώνουμε ένα μείγμα ενέργειας που περιλαμβάνει 12% λιγνίτη και 65% φυσικό αέριο. Συνολικά δηλαδή το 77% της κατανάλωσης παράγεται από θερμικές μονάδες λιγνίτη και φυσικού αερίου που παράγουν συνεχώς CO2 και το επιβλαβέστερο όλων για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το μεθάνιο, που παράγουν οι μονάδες του φυσικού αερίου.

Λέμε ΟΧΙ λοιπόν, στην αντλησιοταμίευση από τη λίμνη της Τριχωνίδας, όχι μόνο για περιβαλλοντικούς λόγους, αλλά και γιατί έρχεται να αποτελέσει την εφεδρεία σε ένα σύστημα παραγωγής ενέργειας που σχεδιάζεται, οικοδομείται και επιδοτείται, όχι για να καλύψει τις ανάγκες μας και να προστατέψει το περιβάλλον από την κλιματική αλλαγή, αλλά για να γίνει μία από τις «μπαταρίες» ενός συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής που θα δημιουργήσει ένα τεράστιο θετικό πρόσημο στο ισοζύγιο εισαγωγών – εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και το οποίο από ελάχιστα έως καθόλου, εκτιμούμε, ότι θα δεν βοηθήσει την ελληνική οικονομία, και ειδικότερα τον Έλληνα καταναλωτή.

Λέμε ΟΧΙ στην αντλησιοταμίευση, γιατί λέμε ΟΧΙ στα ολιγοπώλια της ενέργειας που λεηλατούν κάθε σπιθαμή περιβάλλοντος, για να μπορούν να εμπορεύονται μία ενέργεια βαμμένη στο χρώμα του δολαρίου, μια ενέργεια, δηλαδή «πράσινη» και καθόλου «καθαρή».

Λέμε ΟΧΙ στην αντλησιοταμίευση από τη λίμνη Τριχωνίδα, όπως και σε κάθε αντλιοσιοταμίευση, όπως και σε κάθε επιπλέον ανάπτυξη των ΑΠΕ με φαραωνικά έργα, γιατί «κοιτάμε το δάσος και όχι το δέντρο». Γιατί κοιτάμε τις ανάγκες μας και τις ανάγκες του πλανήτη, που χρειάζεται περισσότερα δάση για τη συγκράτηση περισσότερου CΟ2, λιγότερες μεταφορές και μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας.

Τέλος, λέμε ΟΧΙ στην αντλησιοταμίευση, γιατί λέμε ΝΑΙ στις ενεργειακές κοινότητες της αυτοδιοίκησης και των κινημάτων, που στοχεύουν στην ικανοποίηση των αναγκών μας και όχι στο κέρδος των μεγαλοεπενδυτών.

Πηγή: agriniostories.gr